Baza wiedzy
Akredytywa jako zobowiązanie banku
Akredytywa dokumentowa to zobowiązanie banku importera (zaciągnięte na zlecenie importera) na rzecz eksportera (beneficjenta akredytywy) do honorowania prezentowanych przez eksportera dokumentów ustalonych w treści akredytywy.
Zgodnie z Jednolitymi Zwyczajami i Praktyką dotyczącymi Akredytyw Dokumentowych (UCP 600) pojęcie "honorowanie" ma trzy znaczenia w zależności od kształtu otwartej przez bank importera akredytywy i oznacza:
-
natychmiastową płatność , jeżeli akredytywa jest dostępna w drodze natychmiastowej płatności (ang. credit available by sight payment);
- podjęcie przez bank zobowiązania do płatności w określonym przyszłym terminie, a następnie zapłatę w tymże terminie, gdy akredytywa jest dostępna poprzez odroczoną płatność (ang. credit available by deferred payment);
- zaakceptowanie przez bank weksla (traty) ciągnionego (trasowanego) na bank przez beneficjenta akredytywy a następnie zapłatę w terminie płatności weksla, w przypadku gdy akredytywa jest dostępna na drodze akceptu (ang. credit available by acceptance).
Importer zleca bankowi zawarcie w treści akredytywy katalogu dokumentów, które ma zgromadzić i przedstawić w banku eksporter w celu uzyskania za nie zapłaty od banku. Najczęściej do wymaganych dokumentów należą: faktury, dokumenty transportowe (konosament w transporcie morskim, listy przewozowe w transporcie lądowym, kolejowym i lotniczym), dowody nadania przesyłek kurierskich, spedytorskie dowody nadania towaru, świadectwa pochodzenia, świadectwa fitosanitarne, dokumenty ubezpieczeniowe (polisa i certyfikat ubezpieczeniowy), specyfikacje wysyłki, listy wagowe, itd.
Rodzaj, forma, ilość i treść dokumentów wymaganych w akredytywie oraz wszelkie inne warunki, które ma spełnić eksporter a wymienione w akredytywie (np. termin prezentacji dokumentów w banku, termin ważności akredytywy, itd.) powinny wynikać z wcześniejszych ustaleń pomiędzy stronami transakcji handlowej / kontraktu, które to ustalenia poprzedzają otwarcie akredytywy przez bank importera.
Zasadniczym zadaniem banku otwierającego akredytywę oraz banku pośredniczącego (najczęściej znajdującego się w kraju eksportera, ang. nominated bank) wyznaczonego przez bank otwierający jest sprawdzenie przedłożonych dokumentów pod kątem ich formalnej zgodności z wymogami akredytywy. Banki nie weryfikują okoliczności opisanych w treści dokumentów.
Istotą funkcji zabezpieczającej transakcję handlową w produkcie akredytywy dokumentowej jest fakt, iż to bank - jako instytucja nie będąca stroną kontraktu handlowego, niezależna od importera - po dokonaniu pozytywnej weryfikacji dokumentów realizuje swoje zobowiązanie wobec eksportera.
Potwierdzenie akredytywy
Dodatkowym elementem zabezpieczenia transakcji jest dla eksportera instytucja potwierdzenia akredytywy przez bank inny niż bank otwierający akredytywę. Bank potwierdzający podejmuje na rzecz eksportera swoje własne zobowiązanie do honorowania dokumentów zgodnych z treścią akredytywy, dodatkowe i niezależne od zobowiązania banku otwierającego. Może tego dokonać na zlecenie importera i banku otwierającego a także na wniosek eksportera bez powiadamiania o tym fakcie banku otwierającego (tzw. ciche potwierdzenie, ang. silent confirmation).
Potwierdzenie akredytywy jest stosowane wówczas, gdy bank otwierający akredytywę pochodzi z kraju o niskiej reputacji lub niestabilnej sytuacji finansowej.