Baza wiedzy
Inkaso tanią formą zwiększenia bezpieczeństwa transakcji handlowych
Inkaso dokumentowe jest uwarunkowaną formą płatności najczęściej stosowaną w handlu zagranicznym polegającą na pobraniu określonej kwoty przez bank inkasujący (ang. collecting bank) działający na rzecz eksportera, czyli podawcy inkasa (ang. instructing party / principal) zgodnie z instrukcją otrzymaną od banku eksportera/podawcy inkasa (ang. instructing bank) w zamian za wydanie importerowi (zwanemu płatnikiem inkasa) przedmiotu inkasa (najczęściej - zestawu dokumentów handlowych w postaci faktur, dokumentów transportowych, polis lub certyfikatów ubezpieczeniowych, świadect pochodzenia, specyfikacji, itp.), na warunkach określonych przez eksportera.
W praktyce, obok banku eksportera i banku inkasującego w transakcję inkasa zaangażowany jest czasami bank pośredniczący (ang. remitting bank). Dzieje się to wówczas, gdy bank eksportera skieruje zlecenie inkasa do banku, w którym nie ma rachunku importer.
Inkaso dokumentowe w transakcjach handlu zagranicznego w praktyce występuje w dwóch odmianach wyrażonych w języku angielskim:
- D/P (ang. documents against payment) zwana inaczej CAD (cash against documents) - bank inkasujący wydaje dokumenty handlowe importerowi (płatnikowi inkasa) w zamian za natychmiastową płatność kwoty wymaganej w instrukcji inkasa;
- D/A (ang. documents against acceptance) - bank inkasujący wydaje dokumenty handlowe importerowi (płatnikowi inkasa) w zamian za akcept ciągnionego (trasowanego) na importera weksla (traty).
Zalety i wady inkasa dokumentowego
Inkaso dokumentowe ma prostą konstrukcję i jest związane ze stosunkowo niskimi prowizjami i opłatami bankowymi.
Funkcja zmniejszania ryzyka transakcyjnego przez instytucję inkasa uwidacznia się w przypadku transportu towarów drogą morską, gdy wśród dokumentów przedkładanych przez eksportera do banku wraz z instrukcją inkasa znajduje się pełen zestaw oryginałów konosamentu morskiego. Importer bez przedstawienia w porcie jednego z oryginałów konosamentu nie powinien być w stanie odebrać towaru, będzie więc zainteresowany zapłatą za dokumenty.
Problem dla eksportera pojawia się wówczas, gdy importerowi nie zależy z jakichś przyczyn na odbiorze towaru. Eksporter wysyłając towar, nie ma więc pewności, czy inkaso zostanie rzeczywiście wykupione.
Z kolei importer często nie jest w stanie przed dokonaniem zapłaty zbadać zgodności towaru z ustaleniami kontraktowymi i przesłaną mu wcześniej specyfikacją.
Inkaso dokumentowe jest więc właściwym rozwiązaniem dla stron posiadających do siebie zaufanie, prowadzących wymianę handlową od dłuższego czasu.